Her 10 hanımdan birinde görülen endometriozis (çikolata kisti), ciddi bir cemiyet sağlığı problemi…

Normalde rahmin iç kısmını döşeyen endometrium tabakasının rahim haricinde bulunması olarak tanımlanan hastalığa ilişkin, Prof. Dr. Ömer Lütfi Tapısız açıklamalarda bulunmuş oldu.

Hastalığın çoğunlukla pelvis denilen karnın alt bölgesinde görüldüğünü belirten Tapısız, daha azca çoğunlukla da olsa vücudun her yerinde görülebilen bir hastalık bulunduğunu, bilhassa tane dönemlerinde gözlenen şiddetli ağrının en sık karşılaşılan emare bulunduğunu belirtti.

İDRARDA KAN GÖRÜLEBİLİYOR

Tapısız, “Bunun yanında cinsel ilişki esnasında ağrı, karnın alt bölgesinde devamlı ağrı, büyük wcye çıkarken zorlanma ve ağrı, sık idrara çıkma ve idrarda kan görülmesi şeklinde şikayetlere de sebep olabilmektedir.” ifadelerine yer verdi.

HASTALIĞIN KESİN NEDENİ BİLİNMİYOR

Hastalığın kati sebebinin bilinmediğini belirten Tağısız, “En yaygın kabul gören kuram; her ay gerçekleşen yönü dışarı olan kan akımının, geriye doğru tüplerden karın içine akması, vücut koruyucu mekanizmalarının bu kanı temizleyememesi sonucunda dokularda irin gelişmesi ve süreç sonunda yapışıklıkların ve yangının oluşmasıdır.” dedi.

HASTALAR ÇOĞUNLUKLA 25-35 ARASINDA

Tapısız, endometriozis hastalarının çoğunlukla 25-35 yaş içinde ve üreme çağındaki hanımefendiler bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:

“Hastalar çoğu zaman; kasık ağrısı, hamile kalmada güçlük ve/yada yumurtalık kisti şikayetleri ile başvururlar. Tabip, şikayetleri sorgulayıp değerlendirdiğinde ön tanı ve şüphesi doğrultusunda hastayı muayene edecektir. Fizik muayene bulguları hastadan hastaya farklılık göstermekle beraber, endometriozis lezyonlarının (endometriotik implant) yerleştiği bölgelere gore rahim arka duvarında nodüller, yumurtalıkta kistler, muayenede ağrılı bölgeler ile kendini izah edebilir. Ultrasonografi, gereksinim duyulduğunda manyetik rezonans şeklinde görüntüleme şekilleri ile çikolata kistleri, rahim arka duvarında ve idrar kesesinde yerleşik nodüller görüntülenebilir. Kati tanı, laparoskopi denilen kapalı yöntem ameliyat ile göbek deliğinden optik bir kamera ile girilerek karın içi organların değerlendirilmesi ve lezyonlardan biyopsi alınması ile konulur. Bu ameliyat ile endometriozis yaygınlığı, yapışıklıklar görülmekte ve aynı anda hem tanı hem tedavi mümkün olabilmektedir.”

“KANSER ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA CERRAHİ TEDAVİ UYGULANMAKTADIR”

Hastalığın tedavisinin hastaya, hastalığın şiddetine ve hastanın gebelik planına gore şekillendiğini ifade eden Tapısız, şu sözleri kaydetti:

“Gebelik arzusu olan bir hastada gebeliği ön planda tutarak yaş ve yumurtalık kapasitesine gore tedavi planlaması yapılmaktadır. Çoğunlukla semptomların şiddetine gore tedavide ilk tercih edilmesi ihtiyaç duyulan yöntem ilaç tedavileri olmalıdır. Bazı durumlarda hastalığın cerrahi ile tedavi edilmesi gerekebilmektedir. Bu durumlar; süreklilik gösteren ve ilaç tedavisine yanıt vermeyen ağrı yakınması olduğunda, mevcut yaşam fonksiyonları kısıtlanan, ağır bulguları olan hastalarda, endometriozis doku tanısının lüzumlu görüldüğü durumlarda, bağırsak ya da idrar yolları tıkanıklığının olduğu durumlarda, bununla beraber kanser şüphesi olan hastalarda cerrahi tedavi uygulanmaktadır. Cerrahide yaklaşım daima ilk olarak laparoskopi kısaca kapalı yöntem ile olmalıdır. İleri düzey laparoskopik cerrahi yapabilmeyi gerektiren bu hastalığın cerrahi tedavisi, bu mevzuda yoğun eğitim almış, deneyimli cerrahlarca yapılmalıdır. Doğru merkezlerde bu mevzuda deneyimli cerrahlarca yapılmış cerrahiler sonrası oldukça yüz güldürücü sonuçlar alınmaktadır.

ERKEN TEŞHİSTE FARKINDALIĞIN ÖNEMİ

Mühim olan mevzu hastalığın erken teşhis edilmesi ve hastaların multidisipliner bir halde takip ve tedavilerinin planlanmasıdır. Erken teşhis ve doğru takip ve tedavinin sağlanabilmesi için öncelikle mevzu ile ilgili farkındalığın olması gerekmektedir. Buna yönelik olarak içinde bulunduğumuz mart ayı ‘Endometriozis Farkındalık Ayı’ olarak benimsenmiştir. Bilhassa tane dönemlerinde ve cinsel ilişkide şiddetli ağrı ve çocuk sahibi olmada güçlük yaşayan kadınlarımızın endometriozis hastalığı açısından farkındalığının olması ve bilgili hareket etmeleri ehemmiyet arz etmektedir. Farkındalığın yaşam standardını artıracağı unutulmamalıdır.”