Yüksek gerilim, dünya genelinde oldukça yaygın bir sıhhat sorunudur. Çoğu zaman probleminin bir tek ileri yaşlarındaki insanları ilgilendirdiği düşünülür, sadece hastalığın yayılmasının yaşla beraber arttığı doğru olsa da, gençlerde de hipertansiyon yaygın olarak görülür.

Yüksek gerilim tedavi şekillerinin temelinde yaşam seçimi ve rejim değişimleri vardır. Bu yüzden hem önleme hem de tedavi açısından gerilim değerleri üstünde pozitif tesir yapabilen yaşam seçimi ve rejim değişikliklerine uymak gerekir.

Yüksek tansiyonun sebepleri

Bazı durumlarda yüksek tansiyonun nedenlerini belirlemek mümkündür, bazı durumlarda ise belirlenemez. Genel olarak, sebebi bilinmediğinde ve genetik yatkınlık ile çevresel faktörlerin bir görevi olduğu düşünüldüğünde durum esansiyel yada primer hipertansiyon olarak tanımlanır. Bu durum vakaların çoğunluğunu oluşturur ve artan yaşla beraber riskin arttığı gözlenmektedir.

Bu, yaş ilerledikçe tansiyonda bir artış olmasının düzgüsel olduğu anlamına gelmez, bu sebeple düzgüsel değerler 18 yaşından itibaren her yaşta aynı kalır. Yüksek gerilim, kalp ve damar hastalıkları için en büyük risk faktörlerinden biridir ve yetişkinlerde ölümün ana sebeplerinden biri olarak kabul edilir. Tedavi edilmediği takdirde hipertansiyon zaman içinde organ hasarına yol açabilir.

Sekonder hipertansiyon, nedenin açıkça belirlendiği ve çoğu zaman bir böbrek problemi sebebiyle ortaya çıkan yüksek tansiyondur. Sadece başka ihtimaller içinde nedenler de vardır. Mesela hormonal problemler, endokrin problemler yada kanserler yüksek tansiyona niçin olabilir.

Hipertansiyonun öteki sebepleri aşırı kiloluluk, yanlış beslenme, uyarıcıların kötüye kullanılması (kahve, meyan kökü yada bilinçsiz ilaç kullanımı) yada uyuşturucu ve sigara kullanımıdır.

Hamilelik, hipertansiyonu tetikleyebilir. Bu yüzden hamilelikte yüksek gerilim, dokuz aylık süre süresince dikkatle izlenmelidir.

Hareketsiz bir yaşam seçimi da gerilim değerlerini büyük seviyede etkisinde bırakır. Tuz ve yağ açısından fazlaca varlıklı ve mevsimlik meyve ve sebzelerden yoksul bir rejim de tansiyonun yükselmesine niçin olabilir. Alkol kullanımı da tansiyonu yükseltir.

Yüksek gerilim referans değerleri

Gerilim değerlerinin ideal seviyede olup olmadığını idrak etmek için internasyonal ve dünya sıhhat otoriteleri tarafınca hazırlanan resmi tabloları vardır.

Genel olarak, düzgüsel bir gerilim kıymeti sistolik (büyük gerilim) için <120 mmHg ve diyastolik (ufak gerilim ) için <80 mmHg olmalıdır.

Büyük gerilim için >140 mmHg ve ufak gerilim için >90 mmHg değerleri için hipertansiyon var anlamına gelir.

Tansiyonu düşürmek için sıhhatli alışkanlıklar

Değişik bozuklukların yokluğunda, gerilim değerlerinin normalleşmeleri için yaşam tarzının düzeltilmesi yeterlidir. Bu yüzden sıhhatli yaşam seçimi alışkanlıklarını benimsemek gerekir.

İşte gerilim değerlerini dengelemek için 4 alışkanlık.

Hareket edin

Hareketsiz bir yaşam seçimi, hipertansiyon ve öteki kalp ve damar risk faktörlerini tetikler. Bu yüzden kalp üstündeki baskıyı azaltmak için etken bir yaşam seçimi sürmek gerekir.

Fizyolojik aktivite türü yaşa ve genel sağlığa uygun olmalıdır. Her durumda, haftada minimum üç kez 15-20 dakikalık tempolu yürüyüşle başlayabilirsiniz.

Etken yaşam seçimi bununla birlikte hareket etmek için bahane aramak anlamına da gelir. Çoğu zaman spor hayata geçirmeye alışkın olmayanlar, spor hayata geçirmeye zaman bulamamaktan yakınma ederler fakat spor salonuna gitmek lüzumlu değildir. Fizyolojik aktivite yapmak bununla birlikte asansöre binmek yerine merdiven inip çıkmaktır, arabayı her gün ufak bir yürüyüş yapmak için işyerine birazcık uzak bir yere park etmektşr, ev temizliği şeklinde hareket gerektiren işler yapmaktır. Sıhhat durumunuza uygun her türlü hareket, tansiyonu düşürmeye ve genel olarak kalp hastalıkları için risk faktörlerini ortadan kaldırmaya destek olacaktır.

Doğru beslenin

Doğru beslenme, hipertansiyonu hem önlemeye hem de iyileştirmeye destek sağlar. Hipertansiyona karşı bir rejim düşük sodyum ve dolayısıyla düşük tuz içermelidir. Rejimde daha azca tuz, bolca oranda tuz içeren tüm yiyeceklerin tüketimini sınırlamak anlamına gelir. Salam ve sosis şeklinde işlenmiş etler, peynirler, hazır yemekler ve tüm ultra işlenmiş gıdalar rejimde sınırlandırılmalıdır. Evde hazırlanan yiyeceklere eklenen tuzun azaltılması da önemlidir.

Meyve ve sebzeler açısından varlıklı bir rejim izlenmelidir. Hipertansiyonla mücadeleye destek olan rejime DASH rejimi denir ve bitkisel gıdalar açısından varlıklı ve hayvansal yağlar, alkol ve şekerler açısından düşük bir beslenme planıdır.

İdeal kiloda olun

Fazla şişman olmak tansiyonda bir artışa niçin olur. Ffarkı yaratan bir tek kilonun kendisi değil, bununla birlikte yağın dağılımıdır. En tehlikelisi göbek çevresindeki yağdır.

Göbek çevresinde yağ birikimi tek başına bir kalp ve damar hastalıkları risk faktörü olarak kabul edilir ve yüksek kolesterol ve hipertansiyon şeklinde öteki risk faktörlerinin ortaya çıkmasına niçin olur.

Bel ölçüsünü küçültmek ve kilo vermek, tansiyıon değerlerini normale döndürmek için şarttır.

Alkol ve sigara kullanımını bırakın

Aşırı alkol tüm organizma için zararlıdır ve tansiyonun yükselmesine niçin olur. Sigarada da durum aynıdır. Sigara ve alkolden tamamen kaçınılmalıdır. Yüksek gerilim ve öteki kalp hastalıkları risk faktörlerine haiz olanlar bunlardan bilhassa uzak durmalıdır.

Sigara ve alkol kullanıyorsanız, tansiyonu düşürmenin ilk naturel çaresi sigarayı ve alkolü bırakmaktır.

Yüksek tansiyonda uzak durmanız ihtiyaç duyulan 10 yiyecek

Bazı gıdalar, sıhhatli olmalarına karşın vücutta değişik tesir göstererek gerilim değerlerini yükseltebiliyor. İşte yüksek gerilim durumunda uzak durulması ihtiyaç duyulan yiyecekler.

Meyan kökü

Tansiyonu yükselten en iyi malum besinler içinde meyan kökü bulunur. Glisirizin içinde ne olduğu sebebiyle yüksek gerilim durumunda kaçınılması ihtiyaç duyulan bir köktür.

Tuz

Tuzun sıvı tutulmasına niçin olarak tansiyonu yükseltmesi sebebiyle bilhassa hipertansiyona yatkın kişilerde aşırı tuz tüketimi fazlaca mühim kabul edilen bir risk faktörüdür. Uzmanlar, günde 1 çay kaşığı sofra tuzuna denk 5 gram tuz tüketimini önermektedir.

Alkol

Alkollü içecekler, hem erkeklerde hem de hanımlarda gerilim yükselmesiyle bağlantılıdır. Bu yüzden alkollü içeceklerin kullanılmasından kaçınılması tavsiye edilir.

Hazır et suyu

Yiyeceklere tat vermek için çoğunlukla kullanılan hazır et suları, bilhassa tuz açısından varlıklı bir besindir ve bundan dolayı sınırlandırılmalı yada asla kullanılmamalıdır. Yyemeklerin tadını iyileştirmek ve daha leziz hale getirmek için baharat ve aromalı otları kullanabilirsiniz.

İşlenmiş etler

Sosis, salam ve sucuk şeklinde işlenmiş soğuk etler içinde en yağlı olanlardan kaçınılması önerilir. Bu yiyecekler, yüksek gizli saklı tuz içeriğine ek olarak, yağ açısından da zengindir ve tüketimleri önerilmez.

Kahve

Kahvenin tüketilmesini takip eden dakikalarda tansiyonun kısa bir süre için artırabileceği görülmektedir. Sadece, tertipli ve uzun soluklu kahve tüketiminin hipertansiyon riskini azaltmaya destek olabileceği düşünülmektedir. Sadece genel olarak hipertansiyon durumunda günde 2 yada 3 bardağın geçilmemesi tavsiye edilir.

Tuzlu peynirler

Bazı peynirler yüksek oranda tuz ihtiva eder. Bu yüzden tansiyonu yükseltebilirler ve hipertansiyon durumunda bunlardan kaçınılmalı yada bunlar azca oranda tüketilmelidir.

Soya sosu

Tuz ve et sularından sonrasında 3. ürün sodyum açısından en varlıklı olan soya sosudur. Soya sosu bilhassa restoranların sofralarında yaygın olarak bulunuyor.

Füme somon

Çoğu zaman balık yağı deposu olarak kullanılan ve sıhhatli bir besin olarak kabul edilen somon füme, tuz açısından zengindir ve 100 gr başına 2000 mg’ın birazcık altında tuz ihtiva eder. Hipertansiyon durumunda bu ürünün taze yada donmuş balıkla değiştirilmesi tavsiye edilir.

Pizza

Pizza yerken kesinlikle lezzetini fark etmezsiniz. Aslen damağa ilk gelen lezzetler oldukça farklıdır. Sadece tüm pizzalar, günlük alınması gerekenden fazlaca daha yüksek bir miktar olan minimum 3 gram sodyum ihtiva eder.